TYT ve AYT Arasındaki Fark Nedir? Hangisi Daha Önemli?

YKS, TYT ve AYT Sınavlarının Anlamları Nedir?

YKS (Yükseköğretim Kurumları Sınavı), Türkiye'de ÖSYM (Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi) tarafından her yıl düzenlenen ortaöğretimden yükseköğretime geçiş sınavıdır. TYT ve AYT olarak iki oturumdan oluşur. TYT, Temel Yeterlilik Testi'nin kısaltmasıdır ve AYT, Alan Yeterlilik Testi'nin kısaltmasıdır. YKS'nin ilk oturumu olan TYT sınavına katılım zorunlu iken AYT  sınavına katılım, zorunlu değildir. 

Classest ekibi olarak hazırladığımız bu yazımızda olarak hem TYT hem AYT konuları ele alacağız. 

Bu konuyu dilerseniz aşağıdaki podcast bölümümüzden dinleyebilirsiniz:

TYT ve AYT Sınavlarının Kurallarını ve Kapsamını İyi Bilmeliyiz

Sınavların anlamından daha çok bu sınavlarda başarılı olmak için TYT ve AYT sınavlarının kurallarını, sınav kapsamlarını ve sınavda başarılı olmak için kendi hedefimize göre nasıl hazırlanmamız gerektiğini iyi bilmemiz gerekir. 

TYT ve AYT Sınavlarının Amacı Nelerdir?

TYT'nin amacı, öğrencilerin üniversiteye giriş için gerekli olan temel yeterlilikleri taşıyıp taşımadıklarını belirlemektir. AYT'nin amacı ise öğrencilerin, istedikleri bölümlere yerleşebilmeleri için gerekli alan bilgilerini taşıyıp taşımadıklarını belirlemektir. TYT ve AYT sınavlarının isimleri belli dönemlerde değişse de öğrencilerin bir üniversiteye yerleşebilmesi için gereken şartlar genel olarak değişmedi. 

Değişen Eğitim Sistemleri Hakkında Bir Not

Ülkemizde (neredeyse Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana) yıllar içerisinde eğitim sisteminde birçok değişiklik yapılmıştır. Bu değişikliklerin amacı ve vaadi, eğitim sistemimizi daha kaliteli hale getirmek ve öğrencinin eğitim verimliliğini ölçerek daha umut vadeden nesiller yetişmesini sağlamak olmuştur. Ancak unutmamak gerekir ki her sistemin kendi içinde bazı eksikleri ve hataları olabilir. 

Sistemler Değişir Ancak Asıl Amaç, Nitelikli Bir Toplum Oluşturmak

Bu sebeple dönem dönem tek sınav sistemi dönem dönem ikili sınav sistemi ile bu sınavların adı değişse de en önemli olan aklı ve fikri hür, insana, doğaya saygılı, vatanını seven ve koruyan bir toplum oluşturmaktır. 

Okullarda bizlere evrensel bilim, ilim ve sosyal yetkinlikler öğretilir. Bu öğrendiklerimizle sahip olduğumuz ahlaki değerleri harmanlayarak hayatta bireysel başarıyı yıllar geçtikçe elde etmeyi başarırız. 

TYT ve AYT Sınav Müfredatı

Önemli bir hatırlatma: Sınav süreleri ve formatının değişebileceğini unutmayın. Bu nedenle, güncel TYT ve AYT formatı, süresi, şartları ve ek detaylarını Yükseköğretim Kurulu (YÖK) veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) gibi yetkili kurumlardan doğrulamanız önemlidir.

TYT Müfredatı ve Soru Sayısı

TYT, üniversiteye giriş için gerekli temel yeterlilikleri taşıyıp taşımadığını belirlemek için yapılan bir sınavdır. Sınavda Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilimler olmak üzere dört alan sorusu sorulur. TYT, 9. ve 10. sınıf müfredatlarını kapsar. TYT, 120 sorudan oluşur ve sınav süresi 135 dakikadır (2 saat 15 dakika).

AYT Müfredatı ve Soru Sayısı

AYT sınavında 3 alan bulunmaktadır. Bunlar sayısal, sözel ve eşit ağırlık alanlarıdır. Aday, hangi alandan bu sınava katılmışsa sınavda belirlenen 4 testten (Matematik, Fen Bilimleri, Türk Dili ve Edebiyatı ve Sosyal Bilimler) 2 tanesini seçerek çözmesi gerekmektedir. AYT, 11. ve 12. sınıf müfredatlarını kapsar. AYT, 160 sorudan oluşur ve sınav süresi 180 dakikadır (3 saat). Ayrıca 2022 yılı itibariyle AYT'ye girmek için gerekli olan 180 baraj puanı uygulaması kaldırılmıştır.

Sınavları İyi Anlamak Önemlidir

İki sınav müfredatını da iyi anlamak, soru tiplerini iyi öğrenerek sınava hazırlanmak önemlidir. Bunun içinde ne kadar çok soru çözerseniz o kadar çok egzersiz yapmış olursunuz. Sizi diğer rakip öğrencilerden önce bitiş çizgisine götürecek olan şey işte budur. Kendinize bir hedef belirleyerek o hedef en hızlı şekilde ulaşmak için çok fazla egzersiz yapmalı ve odağınızı sınava vermelisiniz. 

Ezberlemeyin, Mantığını Öğrenin

Mutlaka soru tiplerini ve çözüm yollarını öğrenirken işin mantığını anlaya odaklanın. Ezberle yapılan öğrenme, size sadece vakit kaybettirir. Ezberle yapılan öğrenme çabuk unutulacağından ilerleyen eğitim ve öğretim yıllarınızda öğrendiklerinizi harmanlama becerisine sahip olamazsınız. Haliyle ezberle inşa edilemeye çalışılan bir temel ile üniversitede başarılı olmakta zorlanırsınız. Bu sebeple soru tipleri ile beraber ilgili dersin konularınıda iyi öğrenerek eksiklerinizi tamamlamayı unutmayın.

TYT ve AYT: Hangisi Daha Önemli?

TYT mi yoksa AYT mi daha önemli? Hangisinin daha önemli olduğu, öğrencinin hedeflediği bölüme göre değişir. 

TYT ve AYT, Hedefinize Göre Önem Kazanır

Genel sınavdan (YKS) alacağınız puan hedefini etkileyen en önemli faktörler, seçtiğiniz bölüm (Sayısal, Sözel ve Eşit Ağırlık) ve hedeflediğiniz üniversite / fakültedir. Örneğin, tıp fakültesi, mühendislik fakültesi veya hukuk fakültesi gibi bölümlere yerleşmek isteyen öğrenciler için AYT'den fakültelerin ilan ettiği yeterli puanı almak zorundadır. Bu bölümlere yerleşmek için, AYT sınavından yüksek puan alınması gerekir. Bu durumda genel sınavın (YKS) %60'ı AYT'den geleceği için AYT, daha fazla öneme sahip olarak gözükebilir. Yine de genel puanın (YKS) %40'ının geleceği TYT'den yeterli puanı alamadığınız durumda AYT puanı yeterli olamayacaktır. Bu yüzden örnekteki bölümleri hedefliyorsanız hem AYT hem TYT için sıkı çalışmalısınız.

Bir Yüksekokul Hedefiniz Varsa TYT Daha Önemli

Eğer bir yüksekokul bölümünü (çoğunlukla 2 yıllık bir eğitim süresi oluyor) tercih edecekseniz genellikle TYT puanı yeterli olacaktır. Bu durumda TYT puanınız AYT'den daha fazla önem kazanır.

Sınavlara Hazırlanırken Meslek Seçiminin Önemi

Meslek seçiminizi doğru yaparsanız buna göre sınavlara hazırlanırken kendinize doğru bir çalışma stratejisi oluşturabilirsiniz. Hangi sınavlara girileceğini, hangi puanların hedefleneceği, hangi şehirlerde ve hangi üniversitelerde eğitim alacağınızı hedeflemek için meslek seçimine lise yıllarından itibaren kafa yormak, eğitim hayatınız için sizi önemli ölçüde verimli hale getirecektir.

Eğitim, Kariyerimiz İçin Ne Kadar Önemli?

Hayatımızın çok genç yaşlarında bu sınavlar sebebiyle meslek seçimi yapmak zorunda olduğumuzu hissederiz. Sanki gittiğimiz üniversitede okuduğumuz bölüm bizim hayatımızın kalitesini belirleyecek ve geleceğimizi şekillendirecek sanarız. Ancak bu kısım, hem akademik hem de profesyonel kariyerin %50'sini kapsamaktadır. Geriye kalan %50, bizim hayat ağacımızı nelerle süslediğimizle alakalıdır. Örneğin lisede matematik ve fen derslerine ilgili olamayan biri iletişim odaklı derslerde edebiyat ve coğrafya gibi sözel alanlarda başarılı olduğu için bu derslerin puanları ile girilen üniversite bölümlerine yerleşip, örneğin bir avukat olabilir. Ancak bununla beraber aslında dijital oyun alanında yeteneği olan bir avukat siber güvenlik, KVKK, dijital varlık ihlalleri gibi alanlarda spesifik yeterlilikle mesleğinde uzmanlaşabilir ya da yeni dünyanın mesleklerinden olan dijital spor alanında ünlü oyuncuların avukatlıklarını yapabilir veya oyun şirketlerinin yasal temsilcisi olabilir. 

Üniversite Sınavı Gelecekte Ne Olacağımıza Giden Yolun Neresinde?

Hayat bize ne olacağımıza karar vermemiz için birçok fırsat sunar ve üniversite sınavı bu fırsatların ilk basamağıdır. Toplum içinde belirli bir statüde kabul görmemiz için eğitim geçmişimiz önemli bir etikettir ancak bu hayatımızdaki tek şansımız değildir. Her zaman için kendi yeteneklerimizi iyi anlayıp, kendimizi öncelikle iyi bilmeliyiz. Sonra da yapmak istediğimiz işin ya da mesleğin dinamiklerini öğrenmeli, o işi yapan kişilerle mesai harcamalıyız. 

Hayalini kurduğumuz meslek için araştırmalar yapmalı, o mesleği yapan profesyonellerle iletişim kurmalı ve ona göre gerçekten olmak istediğimiz kişiyi tanımaya çalışmalıyız. O mesleği yaparken genel huzuru, ekonomik koşulları, sosyal statüyü ve gelişecek çevreyi iyi anlamaya çalışmalıyız. Bu sebeple şunu söyleyebiliriz: TYT ve AYT sınavlarına hazırlanırken meslek seçimi bize yol gösterici olacaktır. 

Meslek Seçimi Önemli Ancak Keskin Seçimler Doğru Değil

Meslek seçimi üniversite sınavına hazırlanırken kesinlikle çok önemlidir. Ancak bu hedefler keskin olmamalı ve ders çalışma maratonu içerisinde bizi strese sokmamalıdır. Mutlaka alternatif seçimlerimiz olmalı ve kademe kademe alternatiflerden asıl hedefe giden yolda adım adım puanlarımızı artırmalıyız. 

Bir insanın en üst seviyede belirlediği hedefine ulaşma şansı %100 olmadığı gibi %0 da değildir. Bunu bilerek belirleyeceğimiz alternatif 3, 5 ve belki de 10 hedefe kolaydan zora doğru ilerlemeyi de kendimize bir hedef olarak koyalım.

TYT ve AYT Sınavlarına Hazırlanırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Birçok yazımızda sınavlara hazırlık çalışmalarının nasıl yapabileceğimizi ifade etmiştik. Bu yazımızda fazla detaylandırmadan 3 maddede toparlayalım:

1. Programlı Çalışmalıyız

Ayrıca günümüzde en büyük uyaranlardan biri de dijital etkileşimlerdir. Sosyal medya başlı başına bir varlık savaşı haline gelmiş durumda. Herhangi bir konudan ve olaydan eksik kalmamamak için dijital dünyada olmayı birçok insan tercih eder. Ancak bu, ruhsal ve zihinsel olarak çok yorucudur. Özellikle sınav zamanı kesinlikle zamanımızı bize boşa harcatacak seviyedeki bu yorgunluklar içine girmememiz gerekir. Aynı zamanda online oyunlar da yine bize zamanın nasıl geçtiğini anlamayacağımız önemli kancalar takar. Lütfen sınava hazırlanırken bu gibi uyaranlara dikkat edin.

Deneme sınavları bize gerçek sınav ortamını sağlar. Deneme sınavlarıyla zaman yönetimi becerilerini geliştirmek ve sınav stresiyle başa çıkmayı öğrenebiliriz. Bunun için kendi kendimize evimizde veya sınav merkezilerinde düzenlenen fiziksel ortamlarda bu sınav atmosferini deneyimlememiz önemlidir. Deneme sınavı stratejileri ve deneme sınavlarının faydalarıyla ilgili bu yazımızı okumanızı tavsiye ediyoruz: Deneme Sınavları: Başarıya Giden Yolda Kilit Bir Araç

2. Zinde Kalmaya Özen Göstermeliyiz

Spor yapmak ve sağlıklı beslenmek sizi zihinsel, bedensel ve mental olarak dinç tutar. TYT ve AYT sınavları gençlik döneminizde bir birey olarak kendi akademik başarınızı gösterebileceğiniz ilk basamaktır. Bu sebeple kendinize bir rol model seçerek onun güçlü olduğu yönleri kendinizde de geliştirmek için çaba sarf edebilirsiniz. Dünyada başarılı olan insanlara baktığınızda mutlaka düzenli olarak bir spor aktivitesine zaman ayıran, düzenli ve programlı bir şekilde bu aktiviteleri yapan ve sağlığına dikkat eden insanlar olduğunu görürsünüz. 

İlerleyen yaşlarınızda hem bedensel hem de zihinsel sağlığınız için bugün öğrendiklerinizin daha kalıcı olmasını sağlayacak olan en önemli dinamikler sağlıklı beslenmek ve spor yapmaktan geçer. Eğer her yaşınızda zinde kalmak istiyorsanız mutlaka bu kurala uymalısınız.

3. Kendi Öğrenme Stilinizi Bulun

Bununla beraber mutlaka bizi anlayan bir eğitim platformundan destek olmak, özel ders öğretmenimizi buna göre seçmek ve maksimum sayıda soru çözmek bizi başarıya götürecek unsurlardandır.

"Nasıl çalışılır?" sorusunun daha fazla cevabı olduğunu düşünüyoruz. Bunun için bu yazımızı okumanızı tavsiye ediyoruz: Üniversite Sınavına Nasıl Çalışılır?

TYT için nasıl çalışılacağı hakkında detaylı bilgiler verdiğimiz bu yazımızı okuyabilirsiniz: TYT Nasıl Çalışılır?

Aynı şekilde AYT için nasıl çalışılacağı ve nasıl çalışma stratejileri belirlenebileceği hakkında oldukça detaylı bilgiler verdiğimiz bu yazımızı okuyabilirsiniz: AYT Nasıl Çalışılır?

Classest, Bu Yoğun Süreçte Size Fazlasını Sunuyor

Classest bir online öğrenme platformu olarak sizlere bir dersten fazlasını sunuyor. TYT özel ders ve AYT özel ders programlarımızdan destek almak için mutlaka uzman öğretmen kadromuzla online bir derste buluşmalısınız. 

TYT ve AYT hazırlık sürecinizde tam da size uygun özel derslerle neden Classest'ı tercih etmeniz gerektiğini anlatalım: 

1) Esnek Zamanlama

Classest, günlük planlarınıza uygun esneklikte ders programları sunar. Classest ekibi, okul saatlerinize, akşam yemeği saatlerinize, kendinize ayıracağınız zamanlara özenle dikkat eder. Eğer mezuna kalmışsanız ister sabah ister akşam, ihtiyaçlarınıza göre istediğiniz kadar ve istediğiniz zamanlarda ders alabilirsiniz.

2) Belirli Düzende Planlama

YKS'ye verimli şekilde hazırlanmak için bir düzen oluşturmanız önemlidir. Classest ile tamamen sizin için uygun olan bir haftalık düzende programlama yapabilirsiniz. Bu sayede haftanın hangi günleri ve saatlerinde programınız olduğuna hakim olabilirsiniz. Plan çerçevesinde aylık ilerlemeniz ve net hedefleriniz doğrultusunda programınızın en verimli halini belirleyebilirsiniz. Elbette hayatınızın akışında plan dışı gelişmeler olduğunda kolaylıkla ders ertelemeleri yapabilirsiniz.

3) Alanında Uzman Eğitmenler

Classest, her öğrencinin ihtiyacına uygun, alanında uzman ve deneyimli eğitmenlerle çalışır. Classest öğretmenleri; Seçici bir süreçten geçen, eğitim fakültesi mezunu ve pedagojik formasyon & koçluk nitelikleri bakımından doğrulanmış nitelikli eğitimcilerden oluşmaktadır. Bu sayede Classest ile evinizin konforunda Türkiye'nin en seçkin öğretmenlerine kolaylıkla erişebilirsiniz.

4) Size En Uygun Öğretmenler

Classest, yapay zeka destekli olarak hem akademik hem de pedagojik yönlerden sizin için en uygun öğretmenlerle eşleştirilme yapar. Sizi iyi anlayan, sizinle aynı frekansta olan ve kendinizi yanında rahat hissedebileceğiniz öğretmenlerinizle verimli şekilde özel dersler alabilirsiniz. Süreç içerisinde verimlilik ve memnuniyet konularında değişiklik ihtiyacı oluştuğunda Classest, kolaylıkla öğretmen değişikliğini yine en uygun şekilde yapabilir.

5) Kişiye Özel Ders Planları

Her öğrencinin öğrenme hızı ve çalışma tarzı farklıdır. Classest, her öğrencisinin bireysel ihtiyaçlarına göre ders planları yapar ve bu planları düzenli olarak günceller. Sınava giden yolculukta öğrencinin öğrenim durumunun müfredat akışına yetiştirilmesi sağlanır.

6) Takip ve Geri Bildirim

Hem öğrenci hem de ebeveyn olarak tarafından akademik gelişiminizi yakından takip edebilirsiniz. Belirli periyotlarda öğretmenlerinizle koçluk ve veli toplantısı yapabilirsiniz. Böylece hangi konularda destek veya müdahale gerektiğini ve genel ilerleyişinizi net bir şekilde görebilirsiniz.

7) Güvenilir ve Güvenli Platform

Classest, güvenli ve kullanıcı dostu bir platform sunar. Hem güvenilir ödeme alt yapısı, hem nitelikli eğitmen kadrosu hem de %98 müşteri memnuniyetiyle yıllardır tercih edilen bir platformdur. Classest, Türkiye'nin köklü şirketleri ile iş ortaklıkları kurmuş ve kurumlar tarafından onaylı bir eğitim teknoloji platformudur. İş birlikleri ve kampanyalarla ilgili bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.

Şimdi Başlayın

Bu deneyimler sonrasında Classest'ın avantajlarını fark edeceğinize eminiz.

ŞİMDİ BAŞLAYIN